Radikal Gazetesi'nden...

Çevirmen hakları, şimdi!

Türkiyeli çevirmenler, sosyal haklarını korumak ve ülkedeki çeviri kalitesini yükseltmek amacıyla bir araya geliyor. Çevirmenlerin nihai amacı sadece çeviri yaparak geçinebilmek



İSTANBUL - Türkiyeli çevirmenler hem sosyal haklarını elde etmek hem de mesleki açıdan kendilerini geliştirip, fikir alışverişi ile mesleğin önünü açmak için bir araya geliyor. Metis Yayınları'nda çalışan çevirmen Tuncay Birkan'ın yaklaşık bir yıl önce yaptığı çağrıyla buluşmaya başlayan çevirmenler, projelerini sanal ortamda tartışıp geliştirmişler. Bir araya gelmerinin öncelikli sebebi var olmayan sosyal haklarını elde etmek. Grup üyeleri, yeni bir dernek ya da örgüt kurmaktan ziyade üretken ve yaratıcı önerilerin hiçbir kurumsal hiyerarşi ve kodlama gözetilmeksizin herkes tarafından rahatça ifade edildiği dinamik bir ortam yaratarak işe başlamış. Şimdi bir sonraki aşamaya gelmiş sıra: Mevcut kurumlarla ilişki kurup bu hareketliliğin ivmesine onları da katmak.
Şu anda yaklaşık 150 kadar üyesi olan oluşum, çevirmenlerin sosyal hakları ile ilgili olarak bir 'tip sözleşme' hazırladı. Çevirmenlerin sahip olması gereken asgari hakları tanımlayan bu sözleşmenin yayınevleriyle aralarındaki ilişkileri belirlemesi bekleniyor. Sözleşme hazırlanırken, yurtdışındaki çevirmenlerin hakları, PEN ve hatta BM bünyesinde hazırlanmış çeviri hakları metinleri ele alınıp Türkiye'ye uyarlanmış. Mevcut sözleşmelerin çevirmenleri değil daha çok yayınevlerini koruduğunu belirten Tuncay Birkan, kendi hazırladıkları sözleşmenin bu dengesizliği gidermeye yönelik hazırlandığını ve kısa bir süre içinde yayınevlerine sunulacağını belirtiyor.

Okurlar da dikkat etsin
Grup, okurlara ve çevirmenlere yönelik olarak da çağrı metinleri hazırlıyor. Kısa süre içinde edebiyat dergilerinde yayımlanması planlanan metinlerde çevirmenlerden 'destek', okurlardan ise 'dikkat' talep edilecek. Grup üyeleri, okurların çeviri konusunda daha dikkatli olmalarını ve çevirisini beğenmedikleri eserleri eleştirmesini istiyor. Çeviri grubu meslektaşların deneyim ve birikimlerini birbirleriyle paylaşmalarına yönelik önemli bir ortam oluşturmuş durumda. Bu doğrultuda, http://groups.yahoo.com/group/cevirmen/ adresinde 15-20 günde bir atölyeler düzenleniyor ve bir çeviri metni ele alınıp tartışılıyor. Ayrıca 'muhtaç sözlük' çalışmasıyla kelimelerin en doğru çevirilerinden oluşan bir sözlük çalışması yapılıyor, çeviri hataları kısmında ise sıkça hataların önüne geçilmesi hedefleniyor.
Birkan, yayıncılıkta büyük bir ticarileşmenin yaşandığını ve bu süreçte birkaçı dışında yayınevlerinin çeviriye özen göstermediğini düşünüyor. Oluşturulan çalışmanın ülkedeki çeviri kalitesine de önemli katkıda bulunacağını belirten Birkan, yapılan çalışmaların en umut edilen amacını ise şöyle açıklıyor: "Türkiye'de çevirmenliğin tek başına bir meslek olarak icra edilebilmesini ve çevirmenlerin yalnızca çeviri yaparak geçinebilmelerini istiyoruz."

Kaynak:
http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=139935